مقدمه:

گزارش برنامه چيست و هدف از نوشتن آن چيست؟

يک گزارش برنامه بيانگر محتوا و نتيجه اجرای يک برنامه با ذکر جزئيات فنی و کاربردی آن برای استفاده خودِ گزارش نويس يا ارائه به ديگران جهت استفاده است. پس هدف از نوشتن گزارش می تواند:

 1- مرور برنامه به صورت مجازی و استخراج خطاها ی احتمالی برای جلوگيری از عدم تکرار آنها در نوبت بعدی اجرای برنامه و بايگانی آن در آرشيو شخصی يا در سابقه گروه.

2 -  به نمايش قراردادن آن در وبلاگ يا وبسايت شخصی يا گروه يا فرستادن آن برای دوستان و ساير متقاضيان جهت استفاده از آن به عنوان يک منبع قابل استناد جهت اجرای برنامه  توسط آنها – باشد.

با اندکی توجه به تعريف و هدف يک گزارش می توان فهميد که مسئوليت گزارش نويس می تواند بسيار مهم باشد، مگر اينکه گزارش نويس بخواهد با نام گزارش اقدام به نوشتن خاطرات تلخ و شيرين خود از يک برنامه نمايد بدون اينکه اهداف خوانندگان را برای خواندن آن مدِّ نظر داشته باشد. البته نويسنده باهوش می تواند از ميان همين خاطرات تلخ و شيرين نکات مثبت و منفی يک برنامه را از ديدگاه کوهنوردی و کاملا" بيطرفانه نقد و بررسی نمايد، پس حتی اگر ما عادت يا علاقه به نوشتن به صورت داستان و خاطره نيز داشته باشيم می توانيم به آن منظر فنی دهيم و با کمی صرف وقت گزارشمان را سمت و سويی ماندگار و کاربردی ببخشيم.

لازم به ذکر است وقتی که می خواهيم گزارشمان منبع قابل استناد برای اجرای آن توسط ديگران باشد و آن را خيلی راحت به معرض نمايش در فضاهای مجازی قرار می دهيم نبايد فراموش کنيم که با اينکار تا حدی  سرنوشت  خوانندگان  گزارش  برای  اجرای آن برنامه  را دست می گيريم. چرا که تک تک کلمات و راهنماييهای ذکر شده در نوشته ما می تواند نقش مهمی در گام برداری ديگران در آن برنامه باشد. پس بياييد  ايمنی خوانندگان  را در نوشتن مد نظر داشته باشيم!

تاريخ برنامه

چرا تاريخ می تواند مهم باشد؟ زيرا برنامه ما می تواند در 4 فصل مختلف سال يعنی: بهار، تابستان، پاييز و زمستان اجرا شود.

در بهار - هوا متغير و رودخانه ها پرآب و گذر از آنها وقتگير و  بسياری از پاکوبها ممکن است توسط سيل از بين رفته باشد، در عوض چشمه های فصلی  پرآب است.

در تابستان - هوا گرم و در ارتفاعات پايينتر از قله حتی می توان بدون چادر هم شب را تا صبح گذراند و بسياری از دره ها به دليل کم آبی يا خشک شدن رودخانه های فصلی قابل عبور بدون ترس از خطر سيل می باشد ولی در عوض چشمه های فصلی خشک شده و ممکن است برای تهيه آب آشاميدنی با مشکل مواجه شويم.

در پاييز - روزها کوتاهتر و زمان صعود کاهش می يابد، بارندگيها شروع و در ارتفاعات بالا همراه با بارش برف که ممکن است غافلگيرمان کند و خطر صاعقه افزايش می يابد که هنگام انتخاب شب مانی يا شرايط اضطراری برای بيواک کردن بايد دقت کنيم.

در زمستان - گذرها تغيير کرده و صعودها ی ما تماما" از روی يالها صورت می گيرد و انتخاب مسير مناسب فرود در روز و شب بسيار مهم است، چرا که دره ها با خطر ريزش بهمن همراه بوده و گاهی در روز با تابش آفتاب و شل شدن برفها از برخی مسيرها نمی توان به راحتی گذر نمود. پس زمان گذرها افزايش می يابد و تجهيزات صعود و شب مانی با فصلهای ديگر متفاوت است.

آشنايی با ابزار گزارش برنامه نويسی

همانند هر فعاليت ديگر در زندگی روزمره که ابزار خاصی دارد برای نوشتن گزارش برنامه هم ابزار،  نياز داريم:

1-     ابزار شخصيتی:

شايد کلمه من درآوردی به نظر آيد ولی بدانيم که 1- انگيزه 2- دقت 3- حوصله 4- مسئوليت پذيری - از ابزارهای بسيار مهمی هستند که گزارش نويس لازم است در خود تقويت نمايد تا نتيجه کارش بی نقص باشد. نه اينکه با خواندن اين موارد از کار شانه خالی کرده و آنرا به ديگری بسپاريم، فراموش نکنيم که شايد قلم ما تواناست ولی خود از آن غافليم. پس بياييد تمرين کنيم تا حس مفيد بودن و کارا بودنمان را احساس کنيم.

2- ابزار کاربردی شامل:

2-1- قلم و کاغذ- برای قلم می توانيم از خودکار يا مداد استفاده نماييم ولی يادمان باشد که در ارتفاع و سرما خودکار کار نمی کند، پس بهتر است هر دو همراهمان باشد. برای کاغذ بهتر است آن را به قطعات کوچکتر قيچی کرده و با ماشين دوخت به هم وصل کنيم و يا از دفترچه های يادداشت جيبی استفاده نماييم که چون جلد ضخيم و ضد آب دارد سالم مانده و يادداشتهايمان آسيب کمتری می بيند.

2-2- قطب نما و GPS – دو ابزار مفيد برای جهت يابی و ثبت نقاط حرکتی تيم يا نفر که کار با آنها مستلزم آموزشهای خاص خودش است و نمی توان در چند جمله يا صفحه آنرا خلاصه نمود. لازم به ذکر است که GPS می تواند کار قطب نما را انجام دهد ولی اگر دسترسی به آن نداريم می توانيم جهتهای کلی را از روی علائم مسير با قطب نما مشخص نماييم. يا در موارد طوفان و بوران جهت کلی حرکت را در صعود يا فرود مشخص کرده و با اينکار تيم را به مسير ايمن هدايت نماييم.

2-3- نقشه های توپوگرافی- اين نقشه ها در دو سايز 50000/1 و 25000/1 در سازمان جغرافيايی ارتش موجود است که می توان تهيه نمود. اين نقشه ها عوارض زمين را مشخص نموده و قبل از برنامه و حين برنامه می توان با استفاده از GPS محل و موقعيت خود را روی آن بيابيم و مسير درست را انتخاب کنيم. نحوه کار با اين نقشه ها در کلاسهای نقشه خوانی و جهت يابی در کوهستان توضيح داده می شود.

2-4- دوربين عکاسی- برای ثبت نشانه هايی مانند 1- نمای کلی قله و خط الراس از روستا و در حين صعود، 2- شکل

پناهگاه يا جانپناه، 3- نمای قله های اطراف از قله موردنظر و فرم کلی يالهای فرود، 4- محل های مناسب چادرزدن و آبشخورها، و هر نشانه ديگری که به نظرمان می تواند برای خواننده مفيد باشد.

2-5- ساعت- برای سنجش زمان حرکت تيم با توجه به تعداد نفرات و سطح آمادگی آنها ( آماتور يا حرفه ای). هر چند که اين زمان خيلی قابل استناد نيست ولی دقت در ثبت درست  آن برای انتخاب زمانبندی مناسب در تکرار برنامه بسيار مهم بوده و بايد زمان استراحتها و صرف غذا از آن کم شود.

نمونه ای از فايل استخراج شده از يک دستگاه جی پی اس که به نرم افزار اکسل انتقال داده شده است- اين نقاط برای پياده روی از تنگ گلو در منطقه علم کوه تا روستای قاضی محله در منطقه 3000 می باشد و زمان اجرای آن فصل تابستان است.

Header	نوع فرمت تنظيمی دستگاه	Description	Position
Grid / Datum	Lat/Lon hddd°mm.mmm' WGS 84
نام محل	تاريخ و زمان	طول و عرض جغرافيايی	ارتفاع از سطح دريا
قرارگاه رودبارک	8/9/2007 12:15	N36 28.422 E51 05.870	1548 m
تنگ گلو	8/9/2007 13:57	N36 21.456 E51 00.530	3178 m
ابتدای حصارچال	8/9/2007 16:38	N36 20.872 E50 59.277	3742 m
برفچال	8/9/2007 17:35	N36 20.503 E50 58.554	3904 m
درياچه و محل شب مانی	8/9/2007 18:03	N36 20.419 E50 58.396	3968 m
بالای درياچه	8/10/2007 7:59	N36 20.572 E50 58.157	4106 m
نزديک گردنه هزارچم	8/10/2007 8:50	N36 20.415 E50 57.711	4287 m
جانپناه ايران دوچرخ يا خرسان جنوبی روی گردنه هزار چم	8/10/2007 9:16	N36 20.375 E50 57.675	4315 m
گردنه دوم ابتدای دره 3000	8/10/2007 11:03	N36 20.325 E50 57.173	4072 m
پايين گردنه نزديک کف دره 3000	8/10/2007 11:56	N36 20.357 E50 56.946	3862 m
نقطه کمکی	8/10/2007 13:07	N36 21.103 E50 55.789	3394 m
محل ناهار	8/10/2007 13:17	N36 21.098 E50 55.718	3367 m
چشمه	8/10/2007 15:06	N36 21.517 E50 54.623	3126 m
چشمه	8/10/2007 15:39	N36 21.509 E50 54.622	2958 m
نقطه کمکی	8/10/2007 16:09	N36 22.422 E50 53.783	2808 m
چشمه	8/10/2007 16:25	N36 22.680 E50 53.548	2751 m
آب گرم 3000 و محل شب مانی	8/10/2007 17:13	N36 23.284 E50 53.167	2555 m
نقطه کمکی	8/11/2007 9:23	N36 24.815 E50 52.983	2200 m
اولين آبادی با 2 خانوار	8/11/2007 10:21	N36 24.817 E50 52.982	2124 m
روستای درجان	8/11/2007 11:01	N36 26.198 E50 52.798	2067 m
نقطه کمکی	8/11/2007 11:49	N36 26.964 E50 52.003	1960 m
محل کفی که وانتهای اداره راهسازی مستقر بودند	8/11/2007 12:49	N36 26.981 E50 52.008	1737 m
ايستگاه قاطر و ماشين	8/11/2007 13:18	N36 28.221 E50 51.341	1645 m
روستای قاضی محله و پايان برنامه	8/11/2007 13:52	N36 28.980 E50 51.367	1589 m
پل آهنی	8/11/2007 16:15	N36 42.033 E50 50.703	377 m

طريقه نوشتن گزارش برنامه:

حال با اين توضيحات می خواهيم اقدام به نوشتن گزارش نماييم، جدول زير يک فرمت کامل برای نوشتن گزارش برنامه های کوهنوردی است که توسط دوستان و همنوردان در گروه کوهنوردی نمونه تهيه شده است. اين فرمت بارها و بارها توسط دوستان فنی در گروه مورد بازبينی و اصلاح قرار گرفته تا به شکل زير درآمده است. اين فرمت می تواند منبع کاملی برای صعود های داخلی به حساب آيد. برای روشن شدن ابهامات، توضيحات هر بخش در همان کادر نوشته می شود، تا مطالعه آن راحت تر باشد.

 منبع : http://oshida88.blogfa.com/cat-3.aspx